Hoe ontstaat acne?

Acne vulgaris

Acne vulgaris (de meest bekende variant) is een huidaandoening van de talgklieren en wordt gekenmerkt door comedonen, papels, pustels, noduli en cysten. Het ontstaat meestal in het gezicht rond de pubertijd (12 > jaar). Acne geneest in veel gevallen met littekens en geeft problemen die te maken hebben met gevoelens en gedrag zoals schaamte, onzekerheid, depressies, boosheid en teruggetrokkenheid. Hier later meer over  

Begrippen

Comedo(nen): ook wel mee-eter genoemd, is een afgesloten tagklieruitgang met een ophoping van talg en dode huidcellen. Er zijn twee soorten comedonen, namelijk de gesloten (witte) comedonen en de open (zwarte) comedonen.
Papel: ook wel pukkel genoemd, is stukje klein verheven huid, die ontstaat door toename van huidcellen of vocht.
Pustel: ook wel etterpuist genoemd, is een holte gevuld met etter/pus.
Noduli: de grote variant van de papel, de noduli kan tot een centimeter groot zijn.
Cyste: is een afgesloten holte in de huid gevuld met (ontstekings)vocht, cellen en afvalstoffen. Cysten worden vaker gezien bij ernstige vormen van acne.

Oké, genoeg moeilijke Latijnse termen besproken. Nu over naar de real-deal. Belangrijk om te weten is dat onze huid talgklieren bevat die talg uitscheiden om de huid soepel te houden. In de ontstaanswijze van acne zijn de belangrijkste ‘boosdoeners’:

• Verhoogde talgproductie in de talgklieren;
• Afsluiting van de talgklieruitgang in de huid;
• De aanwezigheid van de bacterie Propionibacterium acnes op de huid. 

Meer en meer talg

In de puberteit neemt de productie van talg in de talgklieren toe. Dat komt door het mannelijke hormoon ‘androgeen’. Het androgene hormoon wordt geproduceerd in onze geslachtsorganen, bijnieren en in de talgklier zelf. In het verloop van acne zien we in het prille begin een zogeheten ‘micro’-comedo. Een micro-comedo ontstaat door samenklonteren van dode huidcellen in bovenste gedeelte van de tagklier. 

Afsluiting

Dit leidt tot verstopping van de talgklieruitgang. Doordat talg en huidcellen zich onder de verstopping in de talgklier ophopen ontstaat eerst de gesloten ‘witte’ comedo, en later wanneer de talgklieruitgang groter en groter wordt de open ‘zwarte’ comedo. De open comedo heeft zijn zwarte kleur te danken aan het pigment wat in de huidcellen zit en oxidatieproces van de talg. Er ontstaat nu zoveel druk in de tagklier dan de wand van de klier scheurt. Huidcellen en talg lopen de omliggende huid in waardoor een ontsteking ontstaat. 

Bacteriën

De Propionibacterium Acnes leeft op de huid en in talgklieren. De bacterie kan de tagklierwand in de huid beschadigen waardoor deze sneller scheurt, draagt bij aan een vermeerdering van dode huidcellen op de huid en trekt ontstekingscellen aan. Door het opscheuren van de tagklierwand bij een open comedo, ontstaat een papel. Hierbij is (ontstekings)vocht aanwezig in en rondom de talgklier en heeft het huidoppervlak een rood en warm uiterlijk. Door de ontstekingscellen die naar de papel toetrekken, ontstaat een pustel. Talg, bacteriën, huidcellen en pus vullen de tagklier. Wanneer een teveel is aan etter in de tagklier, barst het huidoppervlak open en komt de etter naar buiten. De pustel krijgt nu zijn karakteristieke ‘puskopje’.  

Aanleg of triggers?

De genetische aanleg bij acne vulgaris is nooit wetenschappelijk bewezen, échter, ernstige vormen van acne komt wel vaker in bepaalde families voor. Mensen met acne kunnen een slechte hygiëne hebben, net zoals vijftienmiljoen andere mensen, maar dat is niet (!) de oorzaak van acne. Laten we dat vooropstellen ;) Eveneens is er onvoldoende bewijs dat stress, roken, zweten, seksuele gewoonten of bepaalde voedingsstoffen acne kunnen veroorzaken. Zelf ben ik van mening dat overgevoeligheid voor bepaalde middelen of stoffen in relatie staan met acne-uitbarstingen. Daarnaast denk ik dat een gezonde levensstijl (gezond en gevarieerd eten, actief zijn, beperkte alcohol inname en niet roken) zorgt dat bestaande acne niet verergerd. Uit onderzoek is gebleken dat verschillende geneesmiddelen een trigger kunnen zijn voor acne of bestaande acne kunnen verergeren. Androgen, anabole steroïde, cortison, isoniazide en lithiumzouten behoren tot deze groep.

‘‘Als iets niet wetenschappelijk is aangetoond, wil dit niet zeggen dat het niet voor jou geldt. De meeste factoren voor acne berusten op persoonlijke ervaring’’

Wil je meer weten over het ontstaan van acne? Je bent van harte welkom is een van onze Dermadiq praktijken.